Spłaszczona lub Krzywa Główka u Dziecka - Poradnik dla Rodzica
Jakie wyróżniamy zniekształcenia głowy?
Brachycefalia – to stan, w którym czaszka jest spłaszczona z przodu i tyłu, co prowadzi do krótszej od normy odległości między czołem a tylną częścią głowy (patrząc od góry główka kształtem przypomina trapez). Najczęstszą przyczyną brachycefalii jest długotrwałe leżenie niemowlęcia na plecach, co prowadzi do ciągłego nacisku na tylną część głowy.
Dolichocefalia – to stan, w którym czaszka jest wydłużona w stosunku do normy, charakteryzując się większą odległością między czołem a tylną częścią głowy (patrząc od góry główka kształtem przypomina podłużne jajko).
Kraniosynostoza – to rzadka wrodzona wada polegająca na przedwczesnym zrośnięciu się szwów czaszkowych u niemowlęcia. Normalnie, szwy czaszkowe pozwalają na elastyczność czaszki i umożliwiają jej rozwój wraz z wzrostem mózgu. Jednak w przypadku kraniosynostozy, jedno lub więcej szwów zamyka się zbyt wcześnie, co może prowadzić do nieprawidłowego wzrostu czaszki i ewentualnie ucisku na mózg.
Jakie są przyczyny zniekształceń głowy?
Przyczyn zniekształceń głowy może być wiele. Do tych prenatalnych możemy zaliczyć asymetryczną pozycję dziecka w brzuchu mamy, dużą masę urodzeniową, ciążę mnogą, zbyt małą ilość wód płodowych lub nieprawidłowości w budowie kręgosłupa szyjnego dziecka. Najczęstszą przyczyną zniekształceń głowy po narodzinach jest przebywanie dziecka przez długi czas w niezmienionej pozycji (np. na plecach lub na jednym boku). Do utrwalenia spłaszczenia głowy może też dojść przez zaburzenia rozwojowe, prężenia, mostkowania. Ciągłe leżenie na jednej stronie może spowodować nierównomierny nacisk na czaszkę, prowadząc do płaskiego obszaru na tyle lub boku głowy i powodując asymetryczny
wzrost czaszki. Często powodem preferencji jednej strony w obrocie głowy jest stan, w którym mięśnie szyi lub całego kręgosłupa są nierównomiernie napięte i uniemożliwiają niemowlęciu swobodny skręt głowy w obie strony.
Jakie mogą być konsekwencje zniekształceń głowy?
Jak zapobiegać zniekształceniom głowy?
Ważne by od narodzin układać dziecko na brzuchu minimum 5 razy dziennie na 5 minut oraz zapewniać mu pozycję leżenia na brzuchu na naszej klatce piersiowej (najlepiej w kontakcie skóra do skóry), na naszym ramieniu lub kolanach. Wybranie chusty lub ergonomicznego nosidła na spacer zamiast gondoli sprawi, że głowa nie będzie utrwalała preferowanej pozycji. Ważne by podłoże, na którym kładziemy malucha było twarde (łóżeczko, mata piankowa), zapewni ono dziecku swobodę w poruszaniu ciałem i głową. Istotnym jest też nie krępować ciała dziecka, ponieważ skrepowane ciało będzie łatwiej przybierało jedną i tę samą pozycję. Warto pilnować by dziecko nie odpoczywało w jednej pozycji i zmieniać zarówno ułożenie jego ciała, jak i strony, od których podchodzimy do malucha czy wieszamy zabawki. Najważniejszym motorem do rozwoju jest wzrok dlatego też należy rozmawiać z dzieckiem raz od prawej raz od lewej strony, zachęcać do kontaktu wzrokowego i śledzenia naszej twarzy w leżeniu na brzuchu i na plecach, tym samy pracując nad aktywnymi skrętami głowy w obie strony.
Co zrobić gdy zauważysz problem u swojego dziecka?
Najważniejsze by zainterweniować jak najwcześniej. Jeśli widzisz, że głowa Twojego dziecka jest asymetryczna lub spłaszczona od tyłu skonsultuj się z fizjoterapeutą, który na podstawie badania całego ciała i pomiarów czaszki określi problem dziecka i zaproponuje najlepszy sposób leczenia. Wczesna interwencja terapeutyczna nakieruje rozwój dziecka na właściwe tory i pozwoli jego główce rosnąć swobodnie we wszystkich kierunkach. Pamiętaj, że do około 6 miesiąca życia głowa dziecka jest bardzo plastyczna. Szwy i ciemiączka czaszki nie są jeszcze zrośnięte. Ta plastyczność czaszki jest naszym wrogiem i sprzymierzeńcem. Wrogiem jest wtedy gdy ciało dziecka przybiera ciągle jedną pozycję, a czaszka rośnie zgodnie z rozkładem sił w ciele. Plastyczność czaszki jest też naszym sprzymierzeńcem, ponieważ rozpoczynając terapię przed 6 miesiącem życia mamy ogromne szanse na sukces i realną zmianę kształtu głowy.
U noworodków czasami wystarczą 2-3 spotkania
terapeutyczne, na których terapeuta uwolni funkcje szyi i kręgosłupa, popracuje nad napięciami w obrębie czaszki oraz zaleci zmianę nawyków pielęgnacyjnych rodzicom. U starszych dzieci fizjoterapia ukierunkowana jest na pracę z problem ustawienia całego ciała w stosunku do wyważenia głowy. Oprócz terapii ukierunkowanej na rozwój psychoruchowy nasi terapeuci stosują także terapię manualną twarzoczaszki. Dzięki delikatnym technikom manualnym możemy plastycznie zmieniać ustawienia kości czaszki i ich odkształcenia takie jak plagiocefalia i brachycefalia.
Jeśli czujesz, że Twoje dziecko wymaga wsparcia w rozwoju lub kształt jego głowy potrzebuje interwencji terapeutycznej zapraszamy Cię na wizytę do naszego fizjoterapeuty niemowląt. A jeśli potrzebujesz wskazówek jak wspierać niemowlę w rozwoju zapraszamy Cię do pobrania bezpłatnego e-booka z naszego fanpage’a na Facebooku. Znajdziesz tam wiele cennych porad o pozycjonowaniu dziecka i wartościowych zabawach.